Het is moeilijk te zeggen hoe lang je kunt leven met stadium 5 nierziekte, omdat het afhankelijk is van factoren, zoals:
De nieren spelen een sleutelrol in de lichaamsfunctie, niet alleen door het bloed te filteren en afvalstoffen af te voeren, maar ook door de elektrolytenniveaus in het lichaam in evenwicht te brengen, de bloeddruk onder controle te houden en de aanmaak van rode bloedcellen te stimuleren.
De nieren bevinden zich in de buik naar achteren, normaal gesproken één aan elke kant van de wervelkolom. Ze krijgen hun bloedtoevoer via de nierslagaders rechtstreeks vanuit de aorta en sturen het bloed via de nieraderen terug naar het hart naar de vena cava. (De term "nier" is afgeleid van de Latijnse naam voor nier.)
Wanneer bloed naar de nier stroomt, regelen sensoren in gespecialiseerde niercellen hoeveel water als urine moet worden uitgescheiden, samen met welke concentratie van elektrolyten. Als iemand bijvoorbeeld uitgedroogd is door inspanning of door een ziekte, houden de nieren zoveel mogelijk water vast en wordt de urine erg geconcentreerd. Wanneer er voldoende water in het lichaam aanwezig is, is de urine veel meer verdund en wordt de urine helder. Dit systeem wordt gecontroleerd door renine, een hormoon dat in de nieren wordt geproduceerd en deel uitmaakt van de vocht- en bloeddrukregulerende systemen van het lichaam.
Nieren zijn ook de bron van erytropoëtine in het lichaam, een hormoon dat het beenmerg stimuleert om rode bloedcellen aan te maken. Speciale cellen in de nieren bewaken de zuurstofconcentratie in het bloed. Als het zuurstofgehalte daalt, stijgt het erytropoëtinegehalte en begint het lichaam meer rode bloedcellen aan te maken.
Urine die door elke nier wordt gemaakt, stroomt door de urineleider, een buis die de nier met de blaas verbindt. Urine wordt in de blaas opgeslagen en wanneer urineren plaatsvindt, leegt de blaas de urine via een buis die de urethra wordt genoemd.
13 symptomen van nierfalen kunnen zich ontwikkelen tot levensbedreigende omstandigheden.Aanvankelijk kan nierfalen geen symptomen veroorzaken (asymptomatisch). Naarmate de nierfunctie afneemt, houden de symptomen verband met het onvermogen om de water- en elektrolytenbalans te reguleren, afvalproducten uit het lichaam te verwijderen en de productie van rode bloedcellen te bevorderen.
Indien niet herkend of onbehandeld, kunnen de volgende symptomen van nierfalen zich ontwikkelen tot levensbedreigende omstandigheden.
Nierfalen kan optreden door een acute situatie die de nieren beschadigt of door chronische ziekten die ervoor zorgen dat de nieren geleidelijk niet meer werken.
Bij acuut nierfalen gaat de nierfunctie snel verloren en kan dit optreden door een verscheidenheid aan beledigingen van het lichaam. Aangezien de meeste mensen twee nieren hebben, moeten beide nieren worden beschadigd voordat volledig nierfalen kan optreden. Gelukkig kan, als slechts één nier faalt of ziek is, deze worden verwijderd en kan de resterende nier een normale nierfunctie (nierfunctie) behouden. Als de nieren van beide patiënten gewond of ziek zijn, kan (kunnen) een donornier(en) worden getransplanteerd.
De lijst met oorzaken van nierfalen wordt vaak gecategoriseerd op basis van waar het letsel is opgetreden.
Prerenale oorzaken (pre=vóór + nier=nier) oorzaken zijn te wijten aan verminderde bloedtoevoer naar de nier. Voorbeelden van prerenale oorzaken van nierfalen zijn:
Nieroorzaken van nierfalen (directe schade aan de nier zelf) zijn onder meer:
Sepsis: Het immuunsysteem van het lichaam wordt overweldigd door infectie en veroorzaakt ontstekingen en sluiting van de nieren. Dit gebeurt meestal niet bij eenvoudige urineweginfecties.
Medicijnen: Sommige medicijnen zijn giftig voor de nieren, waaronder:
Rhabdomyolyse: Bij rabdomyolyse is er een aanzienlijke spierafbraak in het lichaam en de beschadigde spiervezels verstoppen het filtersysteem van de nieren. Enorm spierletsel kan optreden als gevolg van trauma, verbrijzelingsverwondingen en brandwonden. Sommige medicijnen die worden gebruikt om een hoog cholesterolgehalte te behandelen, kunnen rabdomyolyse veroorzaken.
Multipel myeloom
Acute glomerulonefritis of ontsteking van de glomeruli, het filtersysteem van de nieren. Veel ziekten kunnen deze ontsteking veroorzaken, waaronder:
Hemolytisch-uremisch syndroom: Deze aandoening is het gevolg van de abnormale vernietiging van rode bloedcellen. Het komt het vaakst voor bij kinderen na bepaalde infecties, maar kan ook worden veroorzaakt door medicijnen, zwangerschap of om onbekende redenen.
Postrenale oorzaken van nierfalen (post=na + nier=nier) zijn te wijten aan factoren die de uitstroom van de urine beïnvloeden:
Chronisch nierfalen ontwikkelt zich in de loop van maanden en jaren. De meest voorkomende oorzaken van chronisch nierfalen zijn gerelateerd aan
Minder vaak voorkomende oorzaken van chronisch nierfalen zijn onder meer:
Nierfalen op zich veroorzaakt geen pijn. De gevolgen van nierfalen kunnen echter pijn en ongemak veroorzaken in verschillende delen van het lichaam.
Normaal functionerende nieren filteren amyloïde (een eiwit) uit de bloedbaan. Bij nierfalen stijgen amyloïde-eiwitten in het bloed en kunnen ze scheiden en samenklonteren en amyloïde-afzettingen vormen in een verscheidenheid aan weefsels en organen, waaronder gewrichten en pezen. Dit kan leiden tot symptomen van:
Vaak wordt een patiënt gezien voor een andere medische aandoening en is de diagnose nierfalen een gevolg van de ziekte of het letsel van de patiënt. Bij patiënten met chronische nierziekte als gevolg van diabetes, hoge bloeddruk of een andere gerelateerde medische aandoening, controleert zijn of haar medisch zorgteam hoogstwaarschijnlijk de nierfunctie als onderdeel van zijn of haar routinematige medische zorgplan op lange termijn.
Diagnose van nierfalen kan worden bevestigd door bloedonderzoeken zoals BUN, creatinine en GFR; die de ophoping van afvalstoffen in het bloed meten.
Urinetests kunnen worden besteld om de hoeveelheid eiwit te meten, de aanwezigheid van abnormale cellen te detecteren of de concentratie van elektrolyten te meten.
Andere tests worden gebruikt om het type nierfalen te diagnosticeren, zoals:
Preventie is altijd het doel van nierfalen. Chronische ziekten zoals hypertensie (hoge bloeddruk) en diabetes zijn verwoestend vanwege de schade die ze aan nieren en andere organen kunnen toebrengen. Levenslange toewijding is belangrijk om de bloedsuikerspiegel en bloeddruk binnen normale grenzen te houden. Specifieke behandelingen zijn afhankelijk van de onderliggende ziekten.
Zodra nierfalen aanwezig is, is het doel verdere verslechtering van de nierfunctie te voorkomen. Als ze worden genegeerd, zullen de nieren volledig falen, maar als onderliggende ziekten worden aangepakt en agressief worden behandeld, kan de nierfunctie worden behouden, maar niet altijd worden verbeterd.
Een diëtist bespreekt voedingsopties met een senior nierpatiënt.Dieet is een belangrijke overweging voor mensen met een verminderde nierfunctie. Overleg met diëtisten kan nuttig zijn om te begrijpen welke voedingsmiddelen wel of niet geschikt zijn.
In deze toestand van verminderde nierfunctie kunnen de nieren overtollig water, zout of kalium niet gemakkelijk uit het bloed verwijderen, dus voedsel dat rijk is aan kaliumzoutvervangers, moet mogelijk in beperkte hoeveelheden worden geconsumeerd. Voorbeelden van kaliumrijke voedingsmiddelen zijn:
Fosfor is een vergeten chemische stof die in verband wordt gebracht met het calciummetabolisme en die bij nierfalen in het lichaam kan worden verhoogd. Te veel fosfor kan calcium uit de botten wegzuigen en osteoporose en breuken veroorzaken. Voorbeelden van voedingsmiddelen en dranken met een hoog fosforgehalte zijn:
Er kunnen verschillende soorten medicijnen worden gebruikt om enkele van de problemen die verband houden met nierfalen onder controle te houden, waaronder:
Zodra de nieren volledig falen, zijn de behandelingsopties beperkt tot dialyse of niervervanging door transplantatie.
Zodra de nieren volledig falen, zijn de behandelingsopties beperkt tot dialyse of niervervanging door transplantatie.Dialyse reinigt het lichaam van afvalstoffen door middel van filtersystemen. Er zijn twee soorten dialyse, 1) hemodialyse en 2) peritoneale dialyse.
Hemodialyse maakt gebruik van een machinefilter, een dialysator of kunstnier genaamd, om overtollig water en zout te verwijderen, de andere elektrolyten in het lichaam in evenwicht te brengen en afvalproducten van het metabolisme te verwijderen. Bloed wordt uit het lichaam verwijderd en stroomt door buizen de machine in, waar het naast een filtermembraan passeert. Aan de andere kant van het membraan stroomt een gespecialiseerde chemische oplossing (dialysaat). Het dialysaat is zo samengesteld dat het onzuiverheden uit het bloed trekt door het filtermembraan. Bloed en dialysaat worden nooit aangeraakt in de kunstniermachine.
Voor dit type dialyse moet de toegang tot de bloedvaten operatief worden gecreëerd, zodat grote hoeveelheden bloed in de machine en terug naar het lichaam kunnen stromen. Chirurgen kunnen een fistel bouwen, een verbinding tussen een grote slagader en een ader in het lichaam, meestal in de arm, waardoor een grote hoeveelheid bloed in de ader kan stromen. Hierdoor zwelt of verwijdt de ader, en de wanden worden dikker, zodat het herhaalde naaldprikken kan verdragen om slangen van het lichaam aan de machine te bevestigen. Aangezien het vele weken of maanden duurt voordat een fistel voldoende volwassen is om te worden gebruikt, is een aanzienlijke planning vereist als hemodialyse als een optie moet worden overwogen.
Als het nierfalen acuut optreedt en er geen tijd is om een fistel te bouwen, kunnen speciale katheters in de grotere bloedvaten van de arm, het been of de borst worden ingebracht. Deze katheters kunnen wekenlang op hun plaats blijven. Bij sommige ziekten zal de noodzaak voor dialyse tijdelijk zijn, maar als de verwachting is dat dialyse voor een langere periode zal doorgaan, fungeren deze katheters als een brug totdat een fistel kan worden gepland, geplaatst en gerijpt.
Dialysebehandelingen vinden normaal gesproken drie keer per week plaats en duren enkele uren per keer. Meestal reizen patiënten naar een polikliniek om dialyse te ondergaan, maar thuisdialysetherapie wordt voor sommigen een optie.
Op sommige cruiseschepen is poliklinische dialyse beschikbaar. Ze zijn uitgerust met dialysemachines met getrainde gezondheidswerkers die klaar staan om mensen met nierfalen te verzorgen tijdens het reizen.
De peritoneale dialyseslang is bevestigd aan de buikverbinding van een mannelijke patiënt.Peritoneale dialyse gebruikt de bekleding van de buikholte als dialysefilter om het lichaam te ontdoen van afvalstoffen en om de elektrolytniveaus in evenwicht te brengen. Een katheter wordt door een chirurg via de buikwand in de buikholte geplaatst en zal naar verwachting voor de lange termijn op zijn plaats blijven. De dialyse-oplossing wordt vervolgens via de katheter naar binnen gedruppeld en een paar uur in de buikholte gelaten, waarna het wordt afgevoerd. Gedurende die tijd lekken afvalproducten uit het bloed dat door het slijmvlies van de buik (peritoneum) stroomt en hechten zich aan de vloeistof die door de katheters is ingebracht. Vaak druppelen patiënten de dialysaatvloeistof voor het slapengaan in en draineren deze 's ochtends.
Er zijn voordelen en complicaties voor elk type dialyse. Niet elke patiënt kan kiezen welk type hij of zij zou willen. De behandelingsbeslissing hangt af van de ziekte van de patiënt en hun medische geschiedenis in het verleden, samen met andere problemen. Meestal zal de nefroloog (nierspecialist) een lang gesprek hebben met de patiënt en familie om te beslissen wat de beste beschikbare optie is.
Dialyse is levensreddend. Zonder dit zouden patiënten van wie de nieren niet meer functioneren relatief snel overlijden als gevolg van elektrolytafwijkingen en de opeenhoping van gifstoffen in de bloedbaan. Patiënten kunnen vele jaren leven met dialyse, maar andere onderliggende en geassocieerde ziekten zijn vaak de doodsoorzaak.
Illustratie van een niertransplantatie.Als nierfalen optreedt en niet-reversibel is, is niertransplantatie een alternatieve optie voor dialyse. Als de patiënt een geschikte kandidaat is, nemen de zorgprofessional en de nefroloog contact op met een orgaantransplantatiecentrum om te beoordelen of de patiënt geschikt is voor deze behandeling. Dan begint de zoektocht naar een donor. Soms hebben familieleden compatibele weefseltypes en kunnen ze, als ze dat willen, een nier doneren. Anders wordt de patiënt op de orgaantransplantatielijst geplaatst die wordt bijgehouden door het United Network of Organ Sharing.
Niet alle ziekenhuizen zijn in staat om niertransplantaties uit te voeren. De patiënt moet mogelijk reizen om de operatie te ondergaan. De meest succesvolle programma's zijn programma's die elk jaar veel transplantaties uitvoeren.
Hoewel niertransplantaties routine zijn geworden, brengen ze nog steeds enkele risico's met zich mee. De patiënt zal medicijnen tegen afstoting moeten nemen die het vermogen van het immuunsysteem om infecties te bestrijden verminderen. Het lichaam kan proberen de nier af te stoten of de getransplanteerde nier kan niet werken. Zoals bij elke operatie bestaat er een risico op bloedingen en infecties.
Niertransplantaties kunnen een betere kwaliteit van leven bieden dan dialyse. Na een jaar functioneert 95% van de getransplanteerde nieren nog en na vijf jaar is dat 80%. Het lijkt erop dat hoe langer een patiënt gedialyseerd wordt, hoe korter de levensduur van de getransplanteerde nier.
Als de getransplanteerde nier faalt, is het alternatief een nieuwe niertransplantatie of een terugkeer naar dialyse.
Prevention is the best chance to maintain kidney function, and controlling high blood pressure and diabetes over a lifetime can decrease the potential for progressive kidney damage.The outlook for kidney failure depends upon the underlying condition that caused it. Kidney function may return to normal, especially if it is due to an acute obstruction and that obstruction is relieved. Other causes of decreased kidney function leading to kidney failure are due to underlying disease and occur slowly over time.
Prevention is the best chance to maintain kidney function, and controlling high blood pressure and diabetes over a lifetime can decrease the potential for progressive kidney damage. Chronic kidney failure may be managed to help monitor electrolyte and waste product levels in the bloodstream. Major abnormalities can be life-threatening, and treatment options may be limited to dialysis or transplant.