Peritonitis feiten
De tekenen en symptomen van peritonitis kunnen variëren, afhankelijk van de oorzaak van de ontsteking; er zijn echter relatief veel voorkomende indicatoren die suggereren dat een persoon peritonitis kan hebben.
- De definitie van peritonitis is een ontsteking van de buikvliesmembranen.
- De tekenen en symptomen van peritonitis zijn voornamelijk buikpijn of ongemak, maar kunnen vele andere omvatten, zoals
- opgeblazen gevoel,
- misselijkheid,
- braken,
- koorts,
- diarree,
- verminderde urineproductie, en
- anderen.
- De oorzaken van peritonitis zijn meestal infectieuze bacteriën die onderliggende aandoeningen kunnen omvatten, zoals
- abdominale ascites,
- maagzweren,
- bekkenontsteking (PID),
- appendicitis, en
- vele anderen.
- Het meest voorkomende type peritonitis is secundaire peritonitis veroorzaakt door perforatie van een orgaan in de buik (bijvoorbeeld buikperforatie door steken, gescheurde appendix en vele andere); spontane bacteriële peritonitis (SBP) gezien bij patiënten met cirrose, komt ook relatief vaak voor.
- Peritonitis kan door veel verschillende specialisten worden behandeld, afhankelijk van de onderliggende oorzaak.
- Peritonitis wordt gediagnosticeerd door de geschiedenis van de patiënt, lichamelijk onderzoek en onderzoek van vocht en de buikholte op micro-organismen. Echografie en CT-scan van de buik kunnen ook worden besteld.
- De behandeling van peritonitis omvat meestal het behandelen van de onderliggende oorzaak en het wegnemen van de oorzaak van de ontsteking. De meeste patiënten met peritonitis worden behandeld met antibiotica.
- De complicaties van peritonitis kunnen sepsis, uitdroging, hepatische encefalopathie, shock en zelfs overlijden omvatten.
- Peritonitis kan worden voorkomen door de onderliggende oorzaken weg te nemen en, bij sommige personen, door antibiotische therapie.
- De prognose voor een persoon met peritonitis hangt af van de onderliggende oorzaak en/of hoe snel de patiënt effectief wordt behandeld, vooral voor infectieuze bacteriën. De prognose kan variëren van goed (bijvoorbeeld blindedarmontsteking) tot slecht (hepatorenaal syndroom).
Wat is buikvliesontsteking?
De definitie van peritonitis is als volgt:ontsteking van het buikvlies (de dunne laag weefsel die de binnenkant van de buik en verschillende organen in de buik bedekt). Peritonitis ontwikkelt zich meestal door een bacteriële of minder vaak voorkomende schimmelinfectie; maar er zijn andere, minder vaak voorkomende oorzaken van peritoneale ontsteking.
De meeste mensen hebben een snelle of opkomende behandeling van peritonitis nodig als gevolg van een infectie, omdat infecterende organismen zich snel in individuen kunnen verspreiden en levensbedreigend kunnen worden.
Peritonitis Symptomen en tekenen
Peritonitis is een ontsteking van het buikvlies, of het slijmvlies van de buik.
Tekenen en symptomen van peritonitis zijn voornamelijk buikpijn en gevoeligheid. Andere bijbehorende tekenen en symptomen kunnen zijn:
- opgezette buik,
- opgeblazen gevoel,
- misselijkheid,
- braken,
- koorts,
- rillingen, of
- verlies van eetlust.
Lees meer over peritonitis symptomen en tekenen »
Wat zijn de tekenen en symptomen van peritonitis?
Buikgevoeligheid of pijn die toeneemt wanneer de buik wordt aangeraakt of bewogen (palpatie). Bron:iStock
De tekenen en symptomen van peritonitis kunnen variëren afhankelijk van de oorzaak van de ontsteking; er zijn echter relatief veel voorkomende indicatoren die suggereren dat een persoon peritonitis kan hebben. Mensen hebben meestal buikpijn en een of meer van de volgende:
- Buikgevoeligheid of pijn
- Buikgevoeligheid of pijn die toeneemt wanneer de buik wordt aangeraakt of bewogen (palpatie)
- Zwelling van de buik (opgeblazen gevoel of uitzetting)
- Koorts
- Rilde rillingen
- Misselijkheid
- Overgeven
- Diarree
- Verminderd plassen
- Verlies van eetlust (anorexia)
- Vermoeidheid en/of zwakte
- Constipatie
- Onvermogen om gas door te geven
- Ascites (vocht in de buikholte)
- Onverklaarde encefalopathie (nieuwe mentale veranderingen)
Wat zijn de oorzaken van peritonitis?
De oorzaken van peritonitis kunnen worden onderverdeeld in vijf categorieën. Hieronder volgt een lijst van deze vijf categorieën en enkele voorbeelden van hun oorzaken:
- Primaire peritonitis: Spontane bacteriële peritonitis (SBP) wordt geassocieerd met ascites van patiënten met cirrose (patiënten met het hoogste risico op SBP), hartfalen of patiënten met systemische lupus en nefrose. De meeste gevallen worden veroorzaakt door een microbiële infectie.
- Secundaire peritonitis: Secundaire peritonitis wordt veroorzaakt door een infectie als gevolg van een geperforeerde appendix, geperforeerde zweren, diverticulitis of darmwurging.
- Tertiaire peritonitis: Tertiaire peritonitis wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis (TB), en wordt tuberculose peritonitis genoemd.
- Chemische peritonitis (ook steriele peritonitis genoemd): Chemische peritonitis wordt veroorzaakt door lekkage van steriele vloeistoffen die irriterend zijn voor het buikvlies; bijvoorbeeld gal, bloed of barium gebruikt als contrastmiddel tijdens procedures en tests.
- Peritoneaal abces :Peritoneaal abces wordt veroorzaakt door een geïnfecteerde vloeistofverzameling die is ingekapseld en/of grenst aan viscerale organen en/of het buikvlies.
Sommige beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg kiezen ervoor om peritonitis niet te categoriseren; ze gebruiken gewoon een modifier die voor of achter de term "peritonitis" wordt geplaatst om de ziekte van de patiënt te beschrijven. Hieronder staan definities van een aantal van deze termen:
- Bacteriële peritonitis: elk type peritonitis inclusief spontane bacteriële peritonitis veroorzaakt door een bacteriesoort.
- Peritonitis appendicitis: peritonitis veroorzaakt door lekkage van de darminhoud uit de appendix.
- Acute peritonitis: aanvankelijk snel begin van symptomen van peritonitis.
- Meconium peritonitis: foetale ontlasting die vóór de geboorte uit de foetale darm ontsnapt door een ruptuur en resulteert in steriele peritonitis.
- Bilperitonitis: lekkage van galvloeistof in het buikvlies.
- Septische peritonitis: infectie van het buikvlies die zich heeft verspreid naar het bloed.
- Scleroserende peritonitis: ontsteking van de viscerale en ouderoppervlakken van de buikholte, gekenmerkt door fibreuze verdikking van het buikvlies.
- Bekkenperitonitis: ontsteking van het buikvlies rond de baarmoeder en eileiders.
- Tuberculose peritonitis: ontsteking van het buikvlies door Mycobacterium-bacteriën.
- Ascites peritonitis: infectie van ascitesvocht die een ontsteking van het buikvlies veroorzaakt.
- Peritonitis sintomas: Spaans voor symptomen van buikvliesontsteking.
Wat is het meest voorkomende type peritonitis?
- Het meest voorkomende type peritonitis is secundaire peritonitis, meestal veroorzaakt door lekkage of perforatie van een buikorgaan, zoals de appendix.
- Een ander veelvoorkomend type peritonitis is echter spontane bacteriële peritonitis (SBP) die meestal wordt geassocieerd met personen met abdominale ascitesvloeistof.
Wat voor soort arts behandelt peritonitis?
Peritonitis kan zich snel ontwikkelen tot een levensbedreigend probleem. Afhankelijk van de oorzaak zullen veel verschillende artsen bij de behandeling betrokken zijn; bijgevolg wordt peritonitis gezien en behandeld door artsen in spoedeisende hulp, specialisten op de intensive care, dialysespecialisten, specialisten op het gebied van infectieziekten, gastro-enterologen, hospitalisten, specialisten in interne geneeskunde en chirurgen. Andere specialisten moeten mogelijk onderliggende oorzaken behandelen.
Hoe wordt peritonitis gediagnosticeerd?
Omdat peritonitis levensbedreigend kan zijn, is een vroege diagnose belangrijk. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg zullen een anamnese afnemen en een lichamelijk onderzoek van de patiënt uitvoeren. Ze kunnen ook om details vragen over dialyse, ascites en trauma aan de buik. De patiënt kan een licht ongemak hebben terwijl de arts zijn/haar buik onderzoekt.
Tests die kunnen worden besteld, zijn onder meer een volledig celgetal (CBC), bloedkweken en beeldvormende tests zoals een echografie of CT-scan van de buik/het bekken.
Sommige patiënten die peritoneale dialyse doen, zullen worden gevraagd om een monster van de dialysevloeistof, zodat deze kan worden onderzocht. Bij sommige patiënten met abcessen wordt het abcesvocht onderzocht.
Wat is de behandeling voor peritonitis?
De behandeling van peritonitis begint met correctie van het onderliggende proces (bijvoorbeeld blindedarmontsteking die peritonitis heeft veroorzaakt of gallekkage in de buikholte). Bij de meeste mensen met peritonitis is er een infectieuze bron, dus intraveneuze antibiotische therapie wordt onmiddellijk gestart.
De patiënt heeft waarschijnlijk ook ondersteunende zorg nodig, zoals het vermijden van uitdroging, het vermijden van longinfecties die secundair zijn aan peritonitis, en mogelijk ondersteuning van het niersysteem (vooral bij patiënten die dialyse ondergaan).
Het verminderen van de ontstekingsreactie kan ook deel uitmaken van een ondersteunende behandeling.
Sommige personen kunnen percutane abcesdrainage nodig hebben om antimicrobiële therapie te versterken. Hoewel er specifieke suggesties zijn voor antimicrobiële therapie voor de behandeling van infectieuze peritonitis, moet optimale antimicrobiële therapie individueel worden afgestemd en afhankelijk zijn van de soorten infecterende organismen en hun gevoeligheid voor antimicrobiële stoffen.
Wat zijn de complicaties van peritonitis?
De complicaties van peritonitis kunnen zeer ernstig zijn en omvatten
- uitdroging,
- sepsis,
- meervoudige orgaaninfectie en/of falen,
- hepatische encefalopathie,
- hepatorenaal syndroom (leverziekte die leidt tot toenemend nierfalen),
- schok, en
- dood.
Kan peritonitis worden voorkomen?
- Preventie of vermindering van de kans op het ontwikkelen van peritonitis kan worden gedaan door onderliggende oorzaken (bijvoorbeeld trauma, zweren, alcoholische cirrose en bekkenontsteking) te voorkomen.
- Individuen die peritoneale dialyse ondergaan, moeten zeer voorzichtig zijn met het schoonhouden van handen en vingernagels om besmetting van de dialysekatheter te voorkomen. De huid naast de dialysekatheter moet dagelijks worden schoongemaakt en patiënten moeten de instructies van hun dialyseteam opvolgen.
- Preventief gebruik van antimicrobiële middelen is gebruikt om het risico op peritonitis te verminderen; als deze techniek echter wordt gebruikt, kan deze na verloop van tijd antibioticaresistente organismen genereren.
- Individuen moeten bespreken hoe ze de kans op herhaling van peritonitis kunnen verminderen of voorkomen met hun beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg.
Wat is de prognose voor een persoon met peritonitis?
De prognose voor personen die peritonitis ontwikkelen, hangt af van zowel de onderliggende oorzaak als hoe snel de ziekte wordt behandeld. De prognose kan variëren van goed tot slecht. Personen die bijvoorbeeld op de juiste manier worden behandeld met antimicrobiële middelen en chirurgie voor peritonitis veroorzaakt door appendicitis, hebben vaak een goed resultaat. Personen met langdurige ziekten zoals leverfalen die hepatorenaal syndroom en peritonitis ontwikkelen, hebben echter een slechte prognose.