Darmkankeroorzaken en symptomen

Wat is darmkanker?

Darmkanker is kanker in elk deel van de dikke darm (colon of rectum). Het is soms bekend als colorectale kanker en kan ook darmkanker of rectumkanker worden genoemd, afhankelijk van waar het begint. Kanker van de dunne darm is zeer zeldzaam – het wordt dunnedarmkanker of dunnedarmkanker genoemd. Voor informatie over de behandeling en het beheer, bel 13 11 20.

Darmkanker groeit vanuit de binnenwand van de darm (mucosa). Het ontwikkelt zich meestal uit kleine gezwellen op de darmwand, poliepen genaamd. De meeste poliepen zijn onschadelijk (goedaardig), maar sommige worden na verloop van tijd kanker (kwaadaardig).

Indien onbehandeld, kan darmkanker uitgroeien tot de diepere lagen van de darmwand. Van daaruit kan het zich verspreiden naar de lymfeklieren. Als de kanker verder gevorderd is, kan deze zich uitbreiden (uitzaaien) naar andere organen, zoals de lever of de longen.

In de meeste gevallen is de kanker maanden of jaren beperkt tot de darm voordat hij zich verspreidt. Het Nationale Darmkanker Screeningprogramma heeft tot doel de vroege opsporing te verbeteren.

Hoe vaak komt darmkanker voor?

Darmkanker is de derde meest voorkomende kanker bij mensen in Australië. Naar schatting krijgen jaarlijks ongeveer 15.250 mensen de diagnose darmkanker. Ongeveer één op de 21 mannen en één op de 31 vrouwen krijgt darmkanker vóór de leeftijd van 75 jaar. Het komt het meest voor bij mensen boven de 50, maar het kan op elke leeftijd voorkomen.

Wat zijn de symptomen?

In de vroege stadia kan darmkanker geen symptomen hebben. Daarom is screening belangrijk om de kans op een vroege diagnose te vergroten. Veel mensen met darmkanker ervaren echter wel symptomen. Deze kunnen zijn:

• bloed in de ontlasting of op het toiletpapier
• een verandering in stoelgang, zoals diarree, constipatie of kleinere, frequentere stoelgang
• een verandering in het uiterlijk of de consistentie van de stoelgang (bijv. smallere ontlasting of slijm in de ontlasting)
• een gevoel van volheid of een opgeblazen gevoel in de buik of een vreemd gevoel in het rectum, vaak tijdens een stoelgang
• het gevoel hebben dat de darm niet volledig geleegd is
• onverklaarbaar gewichtsverlies
• zwakte of vermoeidheid
• rectale of anale pijn
• een knobbel in het rectum of de anus
• buikpijn of zwelling
• een laag aantal rode bloedcellen (bloedarmoede), wat vermoeidheid en zwakte kan veroorzaken
• zelden een verstopping in de darm.

Niet iedereen met deze symptomen heeft darmkanker. Andere aandoeningen, zoals aambeien, diverticulitis (ontsteking van de zakjes in de darmwand) of een anale fissuur (scheurtjes in de huid langs de anus), kunnen deze veranderingen ook veroorzaken. Veranderingen in de darmfunctie komen vaak voor en duiden vaak niet op een ernstig probleem. Elke hoeveelheid bloeding is echter niet normaal en u dient uw arts te raadplegen voor een controle.

Wat zijn de risicofactoren?

De exacte oorzaak van darmkanker is niet bekend. Uit onderzoek blijkt echter dat mensen met bepaalde risicofactoren meer kans hebben op het ontwikkelen van darmkanker. Risicofactoren zijn onder meer:

• oudere leeftijd – de meeste mensen met darmkanker zijn ouder dan 50, en het risico neemt toe met de leeftijd
• poliepen – een groot aantal poliepen in de darm hebben
• darmziekten – mensen met een inflammatoire darmaandoening, zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa, hebben een significant verhoogd risico, vooral als ze deze al langer dan acht jaar hebben
• levensstijlfactoren – overgewicht hebben, een dieet hebben met veel rood vlees of vleeswaren zoals salami of ham, alcohol drinken en roken
• sterke familiegeschiedenis – een klein aantal darmkankers komt voor in families (zie meer hieronder)
• andere ziekten – mensen die ooit darmkanker hebben gehad, hebben meer kans op het ontwikkelen van een tweede darmkanker; sommige mensen die eierstokkanker of endometriumkanker hebben gehad, hebben mogelijk een verhoogd risico op darmkanker
• zeldzame genetische aandoeningen – een klein aantal darmkankers is geassocieerd met een erfelijk gen (zie meer hieronder).

Sommige dingen verminderen uw risico op het ontwikkelen van darmkanker, waaronder lichamelijk actief zijn, een gezond gewicht behouden, vleeswaren vermijden, minder rood vlees eten, minder alcohol drinken, niet roken en het eten van volkoren granen, voedingsvezels en zuivelproducten. Overleg met uw arts of u aspirine moet nemen, waarvan is aangetoond dat het het risico op het ontwikkelen van darmkanker vermindert.

Kan darmkanker in gezinnen voorkomen?

Soms zit darmkanker in families. Als een of meer van uw naaste familieleden (zoals een ouder of broer of zus) darmkanker hebben gehad, kan dit uw risico verhogen. Dit is vooral het geval als de diagnose vóór de leeftijd van 55 jaar is gesteld, of als er twee of meer naaste familieleden aan dezelfde kant van uw familie zijn met darmkanker. Een familiegeschiedenis van andere vormen van kanker, zoals endometriumkanker (baarmoederkanker), kan ook uw risico op het ontwikkelen van darmkanker verhogen.

Sommige mensen hebben een erfelijk defect gen dat hun risico op het ontwikkelen van darmkanker verhoogt. Deze defecte genen veroorzaken een klein aantal (ongeveer 5-6%) darmkankers. Er zijn twee belangrijke genetische aandoeningen die in sommige families voorkomen:

• Familiale adenomateuze polyposis (FAP) - Deze aandoening zorgt ervoor dat zich honderden poliepen vormen in de darm. Als deze poliepen niet worden verwijderd, kunnen ze kanker worden.
• Lynch-syndroom – Dit syndroom wordt gekenmerkt door een fout in het gen dat het DNA van de cel helpt zichzelf te herstellen.

Als u zich zorgen maakt over uw familiegeschiedenis, praat dan met uw arts over regelmatige controles of vraag om een ​​verwijzing naar een kliniek voor familiekanker. Bel voor meer informatie Kankerraad 13 11 20.

Welke gezondheidswerkers zal ik zien?

Uw huisarts (huisarts) regelt de eerste onderzoeken om uw klachten vast te stellen, of verdere onderzoeken als u een positieve screeningstest heeft gehad. Als deze tests kanker niet uitsluiten, wordt u meestal doorverwezen naar een specialist, zoals een colorectaal chirurg of een gastro-enteroloog. De specialist regelt verder onderzoek. Als darmkanker wordt vastgesteld, zal de specialist behandelingsopties overwegen. Vaak zullen deze met andere gezondheidswerkers worden besproken tijdens een zogenaamde multidisciplinaire teamvergadering (MDT). Tijdens en na de behandeling ziet u mogelijk een reeks gezondheidswerkers die gespecialiseerd zijn in verschillende aspecten van uw zorg.

Gezondheidswerkers die u mogelijk tegenkomt:

GP helpt bij behandelbeslissingen; biedt doorlopende zorg in samenwerking met specialisten,

colorectaal chirurg diagnosticeert darmkanker en voert darmoperaties uit,

gastro-enteroloog diagnosticeert en behandelt aandoeningen van het spijsverteringsstelsel, waaronder darmkanker; kan endoscopie uitvoeren,

medisch oncoloog behandelt kanker met medicamenteuze therapieën zoals chemotherapie, gerichte therapie en immunotherapie (systemische behandeling),

radiatie-oncoloog behandelt kanker door het voorschrijven van en het toezicht houden op een kuur met bestralingstherapie,

coördinator kankerzorg coördineert uw zorg, onderhoudt contact met MDT-leden en ondersteunt u en uw gezin tijdens de behandeling; kan een klinische verpleegkundig adviseur (CNC) of een verpleegkundige van colorectale kanker zijn,

operatiekamerpersoneel omvatten anesthesisten, technici en verpleegkundigen die u voorbereiden op de operatie en voor u zorgen tijdens de operatie en het herstel,

verpleegkundige medicijnen toedient en zorg, informatie en ondersteuning biedt tijdens de behandeling,

stomatherapie verpleegkundige geeft informatie over chirurgie en kan u ondersteunen bij uw aanpassing aan het leven met een tijdelijke of permanente stoma,

diëtist beveelt een eetplan aan dat u moet volgen terwijl u in behandeling en herstel bent,

genetisch adviseur geeft advies aan mensen met een sterke familiegeschiedenis van darmkanker of met een genetische aandoening die verband houdt met darmkanker,

maatschappelijk werker koppelt u aan ondersteunende diensten en helpt u bij emotionele, praktische of financiële problemen,

fysiotherapeut, ergotherapeut assisteren bij fysieke en praktische problemen, waaronder het herstellen van beweging en mobiliteit na de behandeling, en het aanbevelen van hulpmiddelen en apparatuur,

adviseur, psycholoog helpen u uw emotionele reactie op diagnose en behandeling te beheersen.

• Darmkanker
• Barrett-slokdarm